Als u snel in slaap kunt vallen, diep slaapt, op elk moment kunt dutten of overal in slaap kunt vallen, beschouwt u zichzelf misschien als een perfecte slaper. Maar snel in slaap vallen kan eigenlijk een symptoom zijn van een slaapstoornis. Dit artikel legt de wetenschap achter slaperigheid uit. Ook worden slaapstoornissen besproken die u gedurende de dag slaperig kunnen maken.
Hoe onstaat slaperigheid?
Het is eerst belangrijk te begrijpen hoe we slaperig worden. Tijdens het wakker zijn produceert uw hersenen een stof genaamd adenosine. Naarmate uw lichaam energie verbruikt en zijn normale dagelijkse functies uitvoert, hoopt adenosine zich op. Hoe langer we wakker blijven, hoe meer adenosine er zich opbouwt.
Hoge niveaus van adenosine veroorzaken wat we noemen de homeostatische slaapdrang. Dit wordt soms slaapbelasting of slaapschuld genoemd. Simpel gezegd, het is de fysieke behoefte aan slaap om uw lichaam te herstellen.
Bijvoorbeeld, als u 30 uur achter elkaar wakker zou zijn, zou u extreem slaperig zijn. U zou waarschijnlijk gemakkelijk en diep slapen. Misschien zelfs langer dan normaal. Dat komt door de hoge niveaus van adenosine in uw hersenen.
Zelfs als u later opblijft dan uw normale bedtijd, kunt u sneller in slaap vallen omdat uw adenosine-niveau hoger is. Wanneer u slaapt, fungeert uw lymfatisch systeem als een filter om adenosine uit uw hersenen te verwijderen. Wanneer u ’s ochtends wakker wordt, zijn de adenosine-niveaus – en dus uw slaperigheid – op hun laagst. Als u goed heeft geslapen, voelt u zich verfrist.
Hoe langer u wakker bent, hoe meer adenosine zich in uw hersenen opbouwt. Adenosine maakt u slaperig. Tijdens het slapen wordt adenosine weggespoeld, waardoor u zich verfrist voelt. Daarom voelt u zich nog steeds slaperig als u niet genoeg slaapt.
Hoe snel is te snel om in slaap te vallen?
U weet misschien niet precies hoe lang het duurt voordat u in slaap valt. Ten eerste houdt uw langetermijngeheugen mogelijk niet bij hoeveel tijd u nodig heeft om in slaap te vallen. Daardoor denkt u misschien dat u sneller in slaap valt dan in werkelijkheid.
Ten tweede kan het lichtste slaapstadium aanvoelen als wakker zijn als u er plotseling uit ontwaakt. U heeft misschien het gevoel dat u langer wakker was dan u werkelijk was omdat u in en uit een lichte slaap gleed.
U wordt beschouwd als “in slaap” wanneer uw spiertonus ontspant en de elektrische golven in uw hersenen vertragen. Deze hersengolven worden theta-activiteit genoemd. Theta-golven treden op met een snelheid van vier tot acht keer per seconde (hertz). Ter vergelijking: elektrische golven in een wakkere, alerte hersenen gaan twee keer zo snel. Daarom reageren mensen in het lichtste slaapstadium niet op wat er om hen heen gebeurt.
De tijd die het kost om van wakker zijn naar slaap te gaan, heet de slaaplatentietijd. Het wordt gemeten door de elektrische activiteit van de hersenen te volgen. Slaapspecialisten gebruiken een elektro-encefalogram (EEG) als onderdeel van een slaaponderzoek, genaamd een polysomnogram. Elektroden worden op de hoofdhuid geplaatst om hersengolven te meten en vast te leggen wanneer verschillende slaapfasen optreden.
Gemiddeld zou iemand zonder overmatige slaperigheid binnen vijf tot 15 minuten in slaap moeten vallen. Als het langer dan 20 tot 30 minuten duurt, kan het een teken zijn van slapeloosheid. Binnen vijf minuten in slaap vallen kan wijzen op een ongezond niveau van slaperigheid. Het kan een teken zijn dat u niet genoeg slaap heeft gehad. Het kan ook betekenen dat uw slaap is verstoord.
Kortom, u valt misschien snel in slaap niet omdat u een “goede slaper” bent, maar omdat u niet genoeg slaap krijgt die u nodig heeft.
Wat veroorzaakt overmatige slaperigheid?
De meest voorkomende oorzaak van slaperigheid is slaaptekort. Als u niet genoeg uren slaapt om uitgerust te voelen en de adenosine op te ruimen, valt u sneller in slaap. Een gemiddeld persoon heeft net iets meer dan acht uur slaap nodig. Sommige mensen hebben meer of minder nodig.
Als u snel in slaap valt, dutjes doet, per ongeluk in slaap sukkelt of in het weekend uitslaapt, heeft u mogelijk een slaaptekort. Een beetje extra slaap kan al voldoende zijn om uw slaapschuld te verminderen.
Als u geen kwaliteitsslaap krijgt of vaak wakker wordt ’s nachts, kunt u ook te snel in slaap vallen. Vaak wakker worden wordt slaapfragmentatie genoemd. Uw slaap wordt letterlijk onderbroken. De meest voorkomende oorzaak is slaapapneu.
Bij mensen met slaapapneu stopt de ademhaling kortstondig meerdere keren tijdens de nacht. Deze ademhalingsproblemen kunnen u wekken. Slaapapneu gaat gepaard met andere symptomen, zoals tandenknarsen, snurken en ’s nachts vaak naar het toilet moeten. Gelukkig bestaan er effectieve behandelingen om de slaapkwaliteit te herstellen.
Andere aandoeningen die overmatige slaperigheid kunnen veroorzaken, zijn onder andere narcolepsie, idiopathische hypersomnie, slaapgerelateerde bewegingsstoornissen, parasomnieën, slapeloosheid en circadiane ritmestoornissen.
Slaperigheid kan worden veroorzaakt door slaaptekort of door aandoeningen die de kwaliteit van uw slaap beïnvloeden. Als u snel in slaap valt of vaak dutjes doet, praat dan met uw arts. Er kan meer aan de hand zijn dan alleen een slaaptekort.
Kan slaaptekort uw gezondheid beïnvloeden?
Ja, en op meer manieren dan u misschien denkt. Chronisch slaaptekort verhoogt uw risico op veel gezondheidsproblemen. Het heeft invloed op het hart, de longen en het spijsverteringsstelsel. Het kan ook een rol spelen bij het ontwikkelen van diabetes, obesitas en andere chronische ziekten.
Slaaptekort kan ook het risico op ongelukken verhogen, omdat het uw reactietijd vertraagt. Het beïnvloedt uw humeur, verhoogt het risico op depressie en angststoornissen, en vermindert uw cognitieve vaardigheden.
Kortom, niet genoeg slapen kan ernstige gevolgen hebben voor uw gezondheid en welzijn. Slaap is essentieel voor een goede gezondheid. Chronisch slaaptekort kan uw risico op vele gezondheidsproblemen verhogen.
Bron: https://www.verywellhealth.com/could-falling-asleep-too-fast-be-a-sleep-problem-3015146